- (กล่าวนำ)
- เป้าหมายของเศรษฐศาสตร์
- หากยังมีความขัดแย้งก็ยากที่จะถึงเป้าหมาย
- อะไรคือความอยู่เย็นเป็นสุขของมนุษยชาติ?
- ความสุข ๒ แบบในพระพุทธศาสนา
- โลกแห่งการบริโภค คนมีสุขยาก ทุกข์ง่าย
- มนุษย์มีความแตกต่างกันหลายระดับ
- ศีล ๕ : หลักการพื้นฐานของสังคม – ศีล ๘ : ศีลเพื่อการพัฒนาสู่อิสรภาพ
- บุคคล ๓ กลุ่ม
- ประเทศผู้ผลิตกับประเทศผู้บริโภค
- การศึกษาควรสอนให้มนุษย์ พัฒนาความสามารถในการมีความสุข
- ดุลยภาพของอิสรภาพทั้ง ๔
- ต้องพัฒนา Intellectual Freedom ให้เกิดมีขึ้นในผู้บริโภค
- ผู้บริโภคมีอำนาจต่อรองกับผู้ผลิต
- ธุรกิจอยู่ไม่ได้ ถ้าผู้บริโภคไม่ซื้อสินค้า หรือไม่ใช้บริการ
- ความสำเร็จที่แท้จริงของนักธุรกิจ
- ลัทธิบริโภคนิยมมาจากตัณหาของมนุษย์
- Meditation in Form/Meditation in Substance
- ค่านิยมกำหนดสังคม
- การแข่งขันในทางที่ถูก
- การแข่งขันกระตุ้นให้เกิดความไม่ประมาท
- กิจกรรม ๓ ประการ ที่เศรษฐศาสตร์ควรให้ความสนใจ
- Freedom Through Wisdom ความสำเร็จสูงสุดของมนุษย์
- พัฒนาฉันทะ ลดละตัณหา
- ความปรารถนาที่ดีงามคือฉันทะ
- แหล่งข้อมูลคำสอนในพระพุทธศาสนา
- ทำไมเถรวาทมีคำสอนเรื่องการครองเรือน มากกว่าสายอื่น
- เหตุ และ ปัจจัย ในพระพุทธศาสนา
- ปัจจัยหนึ่งอาจนำไปสู่ผลหลายอย่าง
- การแยกแยะปัจจัยหรือยักย้ายเงื่อนไข
- กัลยาณมิตรเป็นทั้งหมดของพรหมจรรย์
- ศรัทธาและปัญญาไม่ใช่คู่แข่งขัน
- ปฏิจจสมุปบาทแบบง่าย
- กุศลและอกุศลจากผัสสะ
- กระบวนการปฏิจจสมุปบาทเกิดตลอดเวลา
- พระพุทธเจ้าทรงอธิบายปฏิจจสมุปบาท ตามสติปัญญาของผู้ฟัง
- แนะนำหนังสืออ่านประกอบ
- ภาคผนวก
- บันทึกผู้แปล
- คำนำในการพิมพ์ ครั้งที่ ๓
พุทธศาสนากับโลกธุรกิจ
ทั้งคนมี ทั้งคนจน ต่างก็กระทบผัสสะ ทั้งคนพาล ทั้งนักปราชญ์ ก็ถูกกระทบเหมือนกัน แต่คนพาล เพราะความที่อ่อนปัญญา ย่อมนอนผวา ส่วนผู้ที่เป็นปราชญ์ ถึงถูกผัสสะกระทบก็หาสะท้านไม่ เพราะฉะนั้น ปัญญานั่นแหละจึงประเสริฐกว่าทรัพย์ ด้วยเป็นเหตุให้บรรลุจุดหมายสูงสุดได้ในโลกนี้
ม.ม. ๑๓/๔๕๑/๔๑๑ : ขุ.เถร.๒๖/๓๘๘/๓๗๗
นายมิวเซนเบิร์ก
ผมได้เคยคุยกับท่านดาไลลามะเกี่ยวกับเรื่องธุรกิจ ดูเหมือนว่าท่านมีความลังเลอยู่บ้างที่จะพูดถึงเรื่องนี้ เพราะท่านไม่มีประสบการณ์ส่วนตัวในเรื่องธุรกิจ ในขณะเดียวกัน จากหนังสือของท่านเจ้าคุณฯ ท่านยอมรับว่า ธุรกิจเป็นส่วนสำคัญของสังคม วิธีการดำเนินธุรกิจก็มีความสำคัญมากสำหรับสังคม พฤติกรรมของพวกนักธุรกิจมีความสำคัญกับสังคม ซึ่งผมกำลังค้นคว้าเรื่องคุณค่า ข้อดีข้อเสีย จริยธรรมในการทำธุรกิจ เพื่อเป็นข้อมูลในการเขียนหนังสือ ผมจึงอยากสนทนากับท่าน เพื่อปรึกษากับท่านว่า พระพุทธศาสนามีคำสอนใดที่มีส่วนเกี่ยวข้องในเรื่องนี้บ้าง1
พระพรหมคุณาภรณ์
อาตมาก็มีความรู้น้อยในเรื่องธุรกิจ แต่อาจพูดถึงหลักการทั่วไปในเรื่องธุรกิจ
นายมิวเซนเบิร์ก
ผมได้อ่านหนังสือของท่านเรื่อง Buddhist Economics2 และได้ใช้ข้อมูลในหนังสือเล่มนั้นเป็นจำนวนมาก ซึ่งมีบางตอนระบุว่า ธุรกิจเป็นส่วนสำคัญของเศรษฐกิจ และเศรษฐกิจก็เป็นส่วนหนึ่งของสังคม นอกจากนั้น หนังสืออีกเล่มหนึ่งของท่าน เรื่อง A Constitution for Living (ธรรมนูญชีวิต) ท่านได้พูดถึงหลักการ ซึ่งไม่ใช่แต่เฉพาะนักบวช แต่สำหรับผู้ครองเรือน ใช้เป็นหลักปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ซึ่งผมคิดว่าช่วยได้มาก
พระพรหมคุณาภรณ์
จากพื้นฐานนี้ เราจะค่อยๆ พูดขยายความไปถึงธุรกิจต่อไปจะดีไหม
นายมิวเซนเบิร์ก
ครับ…ผมควรกล่าวถึงหัวข้อต่างๆ ในหนังสือที่ผมเขียน แล้วนำมาเป็นแนวของคำถาม
บทที่ ๑ หนังสือเริ่มต้นด้วยคำถามที่ว่า การเพิ่มพูนความคาดหวังของผู้บริโภค ไม่ใช่แต่เฉพาะในสังคมไทย หากเป็นสังคมโลกทั่วทั้งหมด รวมถึงพฤติกรรมในการทำธุรกิจของนักธุรกิจในทิศทางที่เคร่งเครียด
บทที่ ๒ ว่าด้วยธุรกิจมีผลตอบสนองอย่างไรต่อความหวังนั้น การตอบสนองต่อความต้องการนั้น
บทที่ ๓ เกี่ยวกับบทบาทและพฤติกรรมของรัฐบาล อันเป็นผลมาจากนโยบายของรัฐบาล
บทที่ ๔ คำถามเรื่องการแข่งขัน ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของเศรษฐกิจ และธุรกิจ
จากนั้นไปถึงเรื่องความเปลี่ยนแปลง ปัญหาที่เกิดขึ้นในโลกปัญหาหนึ่ง คือ ความเปลี่ยนแปลงขนาดใหญ่และปัญหาที่เกิดจากความเปลี่ยนแปลงนั้น จนมาถึงหัวข้อ ความมั่งคั่ง ความสุข การบริโภค และการงาน
บทต่อไปคือ อิทธิพลของบริษัทใหญ่ๆ ระดับโลก พวกเขาควรทำอะไรบ้างเพื่อที่จะได้รับการยกย่องว่าเป็นองค์กรที่ดี และบทสุดท้าย เกี่ยวกับการฝึกฝนจิต การปฏิบัติสมาธิภาวนา เพราะการพัฒนามนุษย์จะเกิดขึ้นได้ต้องผ่านการฝึกฝนทางด้านจิตใจ
ผมได้ส่งต้นฉบับถวายท่านดาไลลามะในเดือนเมษายน เราได้ review ต้นฉบับนี้ และคาดว่าจะทำให้เสร็จภายในเดือนเมษายนปีหน้า ดังนั้น จึงยังมีโอกาสปรับปรุงเปลี่ยนแปลงอะไรได้อีกมาก นี่คือความเป็นมาทั้งหมดครับ
สำหรับท่านเจ้าคุณฯ ได้ค้นคว้าเรื่องเกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์ และเรื่องเกี่ยวเนื่องอื่นๆ ที่สัมพันธ์กัน เมื่อผมทำการวิจัยเรื่องนี้ ก็พบว่า คนมักเห็นว่า เศรษฐศาสตร์ ก็คือ เศรษฐศาสตร์อย่างเดียว แต่ไม่เห็นเรื่องอื่นๆ ที่เกี่ยวเนื่องว่ามีส่วนสัมพันธ์กันเหมือนอย่างที่ท่านเห็น ดังนั้น จึงไม่มีจริยธรรมในเศรษฐศาสตร์ เรากำลังพยายามทำให้ ๒ ศาสตร์นี้รวมกัน และผมก็ได้พยายามดูไปถึงรัฐศาสตร์ สังคมวิทยา จิตวิทยา สำหรับทัศนะทางศาสนา ผมได้ศึกษาแต่ในแง่มุมของพระพุทธศาสนาและส่วนที่เกี่ยวข้อง และหนังสือของท่านก็คือกุญแจดอกหนึ่งที่ใช้ในการวิเคราะห์ของผม
คำถามแรกที่ผมอยากจะถาม ทัศนะของท่านในเรื่องธุรกิจเป็นอย่างไรบ้างครับ
พระพรหมคุณาภรณ์
อาตมาได้บอกคุณแล้วแต่ต้นว่า อาตมาเองไม่ค่อยรู้เรื่องธุรกิจ พอรู้บ้างในเรื่องของเศรษฐศาสตร์ เราอาจคุยกันถึงเรื่องเศรษฐศาสตร์ แล้วเราค่อยพูดถึงเรื่องธุรกิจ
เชิงอรรถ
- หนังสือเล่มดังกล่าว ได้ตีพิมพ์เผยแพร่ในปี ๒๕๕๑ ในชื่อว่า The Leader’s Way: The Art of Making Right Decision in our Lives, Our Organizations and the Larger World มีฉบับแปลเป็นภาษาไทยแล้ว จัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์เนชันบุ๊คส์
- ชื่อภาษาไทย คือ เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ แปลโดย ธรรมวิชัย (นามปากกา) ซึ่งเป็นพระภิกษุชาวอังกฤษ จากวัดป่านานาชาติ
No Comments
Comments are closed.