หน้าสำหรับพิมพ์

หลักการศึกษาในพระพุทธศาสนา¹

พระพุทธศาสนาเป็นระบบความคิด คำสอน ความเชื่อถือ และการปฏิบัติที่เก่าแก่ ซึ่งเมืองไทยรับนับถือกันมาเป็นเวลานาน พระพุทธศาสนาได้มีประโยชน์เกื้อกูลแก่กิจการด้านต่าง ๆ ในประเทศไทย โดยเฉพาะทางด้านการศึกษาเป็นอันมาก หรือจะพูดให้ถูกว่า บรรพบุรุษของชาวไทยได้นำเอาพระพุทธศาสนามาใช้ประโยชน์ในทางการศึกษาในประเทศไทยมากบ้างน้อยบ้างตามยุคสมัย แต่ในปัจจุบัน การศึกษาที่ดำเนินกันอยู่ในระบบที่เป็นทางการ เป็นระบบสมัยใหม่ ซึ่งได้รับเอาแนวความคิดทางตะวันตกเข้ามามาก

ถึงแม้ว่าขณะนี้ เราได้หันมาสนใจที่จะนำหลักการทางพระพุทธศาสนามาใช้ในทางการศึกษา แต่เราก็มีกรอบความคิดของเราอยู่แล้วอีกแบบหนึ่ง คือแบบของสมัยใหม่หรือแบบตะวันตก ซึ่งในแง่หนึ่ง ถ้ามองให้ดีก็ดีเหมือนกัน คือ เมื่อเรามีกรอบความคิดอีกแบบหนึ่งที่ต่างออกไปเช่นนี้แล้ว เอามาใช้มองพระพุทธศาสนา เราก็อาจจะได้ประโยชน์ได้แง่คิดไปอีกแบบหนึ่ง ซึ่งอาจจะต่างไปจากเดิมที่เคยรู้เข้าใจกันมา จึงนับว่าเป็นการริเริ่มที่ดีที่จะได้มาลองดูว่า เราจะเอาพุทธศาสนามาใช้ได้อย่างไร เมื่อว่าตามหลัก ก็ถือว่า พระพุทธศาสนาเป็นความจริง เป็นสัจธรรม เนื้อหาสาระจึงยืนยงคงอยู่อย่างนั้นเอง แต่ผู้มองสามารถมองได้ต่าง ๆ กัน จึงขอให้มาช่วยกันดูว่าเราจะมองได้อย่างไรบ้าง แล้วช่วยกันเลือกสรรนำมาใช้ให้เป็นประโยชน์