อยู่วัด เรียนไม่มี เมื่อให้ธรรมไม่ได้ พระก็วุ่นไปกับการได้ลาภ

หน้าสำหรับพิมพ์

อยู่วัด เรียนไม่มี เมื่อให้ธรรมไม่ได้ พระก็วุ่นไปกับการได้ลาภ

ทีนี้ ที่เรียน บางวัดก็มีที่เรียน บางวัดก็ไม่มีที่เรียน และการเรียน บางวัดก็มีการเรียน หลายวัดก็ไม่มีการเรียน จะสอบ ก็ท่องเอา ต่อมาก็เคยชิน กลายเป็นว่า การเรียนเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยจริงจัง ได้แต่คอยสอบเอา กลายเป็นความเคยชินที่จะไม่ค่อยเอาใจใส่ ถึงเวลาก็สักแต่ว่าสอบ

ต่อมาก็เอาแค่ว่า สอบไว้ ได้เทียบเป็นชั้นนั้นชั้นนี้ เผื่อสึกไป จะมีโอกาสได้เป็นตำรวจ หรือเป็นอะไรๆ ก็จึงไม่ได้ตั้งใจเรียน เพื่อรู้ธรรม แล้วเพราะเรียนเอง ไม่มีอาจารย์ ก็ท่องไปอย่างนั้นเอง ไม่ได้เข้าใจอะไร แค่ท่องจำ เอาไปสอบให้ได้ เขาถามมาว่า ธรรมมีอุปการะมาก มีกี่อย่าง ก็ตอบไปว่า ธรรมมีอุปการะมาก มี ๒ อย่าง คือ สติ ระลึกได้ สัมปชัญญะ ความรู้ตัว ว่าตามแบบไปแล้วก็จบ

ทีนี้ พระก็มีความสัมพันธ์กับญาติโยม เมื่อไม่สนใจที่จะให้ธรรม ก็ไปยุ่งกับเรื่องอื่นๆ ที่ตัวสนใจ ญาติโยมในท้องถิ่นก็พลอยไม่ค่อยสนใจธรรมด้วย เพราะพระก็ไม่ค่อยรู้เรื่องเท่าไร แล้วก็ไม่ได้ใส่ใจอะไรนัก ทีนี้จะพูดกันเรื่องอะไร ก็เรื่องในชีวิตประจำวัน เรื่องยากจน ร่ำรวย เออ ทำอย่างไรจะรวย ถ้าจะพูดธรรมให้รู้จักทำมาหากิน ขยันหมั่นเพียรใช้ปัญญาอย่างไรๆ ก็พูดไม่ค่อยออก ไปๆ มาๆ เอ้า… ก็เล่นหวยซิ รัฐบาลก็มีลอตเตอรี่ให้

ต่อมา ชักจะหวังดีแก่ญาติโยมมากขึ้น พระก็ลองแนะนำเลข ไปๆ มาๆ ก็ชักถนัดให้หวย พอให้หวยถูก มีชื่อเสียงออกไป คราวนี้คนก็ขึ้นกันใหญ่ เอาละ ทีนี้ก็เป็นทางหาลาภ พระก็ชักเบนความสนใจมาในเรื่องให้หวย และเรื่องอะไรต่ออะไรที่จะให้ได้ลาภ

อีกเรื่องหนึ่ง คนมีปัญหา มีความทุกข์ ก็มาปรับทุกข์กับพระ ทีนี้ พระไม่มีธรรมะจะสอน ทำอย่างไรดี มีของเก่าติดมาในประเพณี มีสิ่งเคารพนับถือในเชิงไสยศาสตร์ เป็นเรื่องศักดิ์สิทธิ์ อันนี้ง่ายดี ก็เอาอันนี้ พอช่วยปลอบขวัญ มันก็เข้าหลักของศาสนาโบราณ ไปกันได้ อย่างที่ว่ามีอาจารย์มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง เขียนในตำราสังคมวิทยา บอกว่า พระมีบทบาทเหมือนหมอผี

เมื่อพระเป็นคล้ายกับหมอผี ก็เป็นผู้ที่ปลอบประโลมใจคน ช่วยให้เขาหายทุกข์ เกิดมีปัญหาอะไร ก็ช่วยไล่ผีให้ บางทีมีตำรายาเก่า เขาป่วยไข้ ก็บอกยาให้ ช่วยหาทางต่างๆ ที่จะแก้ไข ตามบทบาทที่สัมพันธ์กัน พระก็ต้องเกื้อกูลโยม ใจก็ดีมีเมตตา อยากช่วยโยม แต่จะช่วยอย่างไร เมื่อไม่มีความรู้ ไม่มีธรรมที่จะแนะนำ ก็ออกไปทางนี้แหละ คือไสยศาสตร์ พอลาภเข้ามา ก็เหลิงกันไป

อีกเรื่องหนึ่ง พระเอง เมื่อไม่มีงานอะไรจะทำชัดเจน เราอยู่วัดนี้ อาคารเสนาสนะเก่าคร่ำคร่า ก็ต้องซ่อม ต้องรู้จักงานก่อสร้าง ต่อมา พระก็ซ่อมกันเอง เพราะจะได้ไม่ต้องใช้ทุนรอนอะไร ใช้แรงงานของพระเณร ยิ่งเมื่อไม่มีการเล่าเรียนอะไร ก็เอาเวลามาใช้ในการซ่อมแซมก่อสร้างกุฏิและเสนาสนะทั้งหลาย พระก็ต้องขยัน ใช่ไหม จะไปอยู่เฉยๆ ได้อย่างไร ก็เลยเก่งกันในทางก่อสร้าง ปีนขึ้นหลังคา มุงกระเบื้อง อะไรต่างๆ พระเก่งกันใหญ่ ก็ดีไปอย่างหนึ่ง ท่านก็ช่วยวัดวาอารามได้

ทีนี้ เมื่อเก่งก่อสร้างกันมาก ก็มานึกกันสิ เออ… วัดเรานี่ต้องสวย ต้องเด่น ต้องใหญ่โต ต้องแสดงฝีมือดี เอาล่ะสิ เมื่อไม่มีอะไรทางธรรมวินัยที่จะทำ ก็นึกถึงเรื่องการก่อสร้าง

ต่อมาก็แข่งกัน วัดใครจะมีโบสถ์สวยกว่า วัดไหนจะมีพระพุทธรูปใหญ่ที่สุด ทีนี้ก็ใช้ทุนมากมาย แล้วก็คุยกันไป ในจังหวัดนี้ วัดเรานี่มีโบสถ์ใหญ่ที่สุด หรือว่าที่วัดนี้ ศาลามีเสาใหญ่ที่สุด ไม่มีวัดไหนเสาใหญ่เท่าวัดนี้ ก็ใหญ่โต ก็สวยงาม ก็โก้กันไป

ไปๆ มาๆ พระเหลืออะไร ก็คือ ๑ ก่อสร้าง ๒ วัตถุมงคล และเรื่องจำพวกไสยศาสตร์ แล้วก็ ๓ พิธีกรรม ก็จัดงานวัดกันใหญ่โต วัดมักจะมีงานประจำปี ใช่ไหม? วัดนี่เป็นศูนย์กลางชุมชนมาแต่โบราณแล้ว ญาติโยมก็มาวัดสนุกสนาน มหรสพก็มาจัดที่วัด พระก็เลยเป็นศูนย์กลาง ที่ต้องเอื้ออำนวยความสะดวก ไปๆ ก็เป็นผู้ชำนาญในการจัดบริการเหล่านี้ ก็ต้องจัดต้องทำงานพิธีให้หรูหราโอ่อ่ากันไป

ไปๆ มาๆ เรื่องเหล่านี้ ก็เลยกลายเป็นจุดเด่นของพระและของวัดไป คือ เรื่องก่อสร้างให้ยิ่งใหญ่สวยงาม เรื่องงานพิธีให้โอ่อ่าหรูหรา แล้วก็วัตถุมงคลให้ได้ขึ้นชื่อว่าศักดิ์สิทธิ์ ขลังที่สุด ก็มาแข่งกันในเรื่องเหล่านี้ ไปๆ มาๆ เรื่องราวสภาพเหล่านี้ก็ชักจะบดบังเนื้อตัวของพระพุทธศาสนา ใช่ไหม?

เนื้อตัวของพระพุทธศาสนา คือธรรมวินัย ก็ชักจะเลือนรางไป จนกระทั่งไม่ค่อยจะรู้จักกัน เด่นขึ้นมาในเรื่องวัตถุ หรือด้านรูปธรรม เหมือนกับว่าพระพุทธศาสนานี่เป็นหลักเป็นฐานอย่างดี พระก็เยอะ วัดวารามก็มากมายใหญ่โต แต่เนื้อตัวของพระพุทธ ศาสนาอยู่ที่ไหน จนน่ากลัวว่า เนื้อจะหมดหาย มีแต่เปลือก

ที่ว่านี้เป็นเรื่องที่น่าคิดมากนะ จะต้องช่วยเตือนสติกัน ท่านทั้งหลายคงพอจะเห็นนะ