จะพึ่งตน ก็ต้องมีตนที่พึ่งได้ ใครว่าพระสอนให้พึ่งตน? คนไทยเรานี่ ชอบสอนกัน เตือนกัน บอกกันว่า ให้พึ่งตน ให้พึ่งตัวเอง แล้วบอกว่านี่เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้า เป็นหลักพระพุทธศาสนา ก็ถูกต้องอยู่บ้าง แล้วก็…

ไม่พึ่งตนแล้วจะพึ่งใคร? แล้วท่านยังบอกความจริงต่อไปอีกว่า โก หิ นาโถ ปโร สิยา แปลว่า: คนอื่น ใครเล่าจะเป็นที่พึ่ง (แท้จริง) ได้ ขอให้นึกดู เราบอกว่าคนโน้นคนนี้ช่วยเหลือเรา แม้แต่ลูกบอกให้คุณพ่อคุณแม่ช…

ตนเป็นพึ่งของตน คนอื่นเป็นที่พึ่งแท้จริงไม่ได้ เพราะฉะนั้น จะต้องทำอะไร? ทีนี้ก็ถามว่า ในเมื่อแท้จริงนั้น ตนเป็นที่พึ่งของตน คนอื่นเป็นที่พึ่งจริงแท้ไม่ได้ แล้วจะทำอย่างไร หันมาดูคำสอนของพระพุทธเจ้า ก…

สัตว์พวกอื่นเก่งด้วยความรู้ที่มีมาแต่กำเนิด แต่คนเลิศด้วยความรู้ที่เรียนที่ฝึกขึ้นไปให้มีปัญญา ได้พูดมายืดยาว ทวนอีกทีว่า ตนเป็นที่พึ่งของตน คนอื่นเป็นที่พึ่งแท้จริงไม่ได้ จึงต้องทำตนให้เป็นที่พึ่งได้…

คนที่ฝึกแล้ว จึงเป็นผู้ประเสริฐ คำว่า “ฝึก” ก็คือศึกษา การศึกษาต้องเน้นที่การฝึก ไม่ใช่เอาแค่หาความรู้ มีอะไรๆ ก็ไปฟังเขา แล้วเขาบอกอะไร ก็ได้รู้ ไม่ใช่แค่นั้น ศึกษาต้องฝึกให้รู้เข้าใจ ให้ทำได้ ให้ทำเ…

มีตนที่พึ่งได้แล้ว จะพึ่งตนนั้นอย่างไร? หลักพึ่งตนที่แท้นั้น เป็นข้อความแค่สั้นๆ พระพุทธเจ้าตรัสไว้ จับเอาคำสำคัญมาว่า “อตฺตสรณา…ธมฺมสรณา” แปลเอาความว่า จงมีตนเป็นที่พึ่ง…จงมีธรรมเป็นที่พึ…

มีตนที่พึ่งไม่ได้ เป็นปัญหาคุณภาพคน จนถึงระดับชาติ “พึ่งตน คือพึ่งธรรม” ที่พูดเมื่อกี้นั้น เราไปสอนคนทั่วไป ถ้าพูดเรียงความไม่ชัด จัดลำดับไม่ดี เขาไม่เข้าใจหรอก แต่อย่างน้อยให้เขาเข้าใจอันเมื่อกี้ที่ว…

คนเป็นสัตว์ที่ต้องฝึก การศึกษาจึงต้องเป็นชีวิตของคน พูดกันมาตั้งแต่ต้นว่าคนเป็นสัตว์ที่ต้องฝึก จะมีชีวิตเป็นอยู่ได้ จะทำอะไรได้ จะทำอะไรเป็น จะให้เก่ง จะให้ดี จะให้เลิศอย่างไร ก็ต้องหัดต้องฝึกเอา ไม่ว…

ฝึกเถิด ฝึกกันไป เป็นนักฝึกที่ดี จะฝึกอย่างมีความสุข ก็บอกกันให้สบายใจว่า การฝึกตน การศึกษา การเรียนรู้ การฝึกการหัดอะไรต่ออะไรนี้ เป็นเรื่องของชีวิตของเรานี้เอง ตามธรรมดาของธรรมชาติ เมื่อเป็นเรื่องธร…