จ. งานสังคายนาตรวจชำระพระไตรปิฎก

หน้าสำหรับพิมพ์

จ. งานสังคายนาตรวจชำระพระไตรปิฎก

งานที่พระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ช่วยได้มากที่สุดอย่างหนึ่ง ก็คือ การสังคายนาพระไตรปิฎก การสังคายนาในแง่ของการตรวจชำระคัมภีร์พระไตรปิฎกนี้ ก็มีงานพื้นฐานอยู่ ๒ ประการ เหมือนกับที่ได้กล่าวมาแล้ว คือ งานสืบค้น และงานตรวจสอบ ซึ่งได้บรรยายไว้ในข้อ ก. และ ข.

ข้อดีเด่นพิเศษของพระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ ในการช่วยงานตรวจชำระพระไตรปิฎก ก็คือ ในการตรวจชำระพระไตรปิฎกนั้น ความถูกต้อง แม่นยำ สอดคล้อง รอบคอบทั่วถึง และครบถ้วนสมบูรณ์ เป็นหัวใจของงาน ซึ่งเป็นลักษณะที่สำคัญอย่างยิ่ง แต่ในการตรวจชำระที่ทำด้วยตาและมือคน แม้ว่าผู้รู้ที่ทำการสังคายนาจะมีความชำนาญและสามารถในการวินิจฉัย แต่ก็แทบเป็นการเหลือวิสัยที่จะตามหาตามแก้ถ้อยคำและข้อความต่างๆ ให้ลงตัวเป็นอันเดียวกันได้อย่างครบถ้วนทั่วถึง โดยไม่ตกหล่นเลย พระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ซึ่งใช้ BUDSIR เป็นอุปกรณ์ นอกจากมีความรวดเร็วที่ประมาณไม่ได้แล้ว ยังมีประสิทธิภาพอย่างยิ่งในการทำงานให้ได้ผลตามวัตถุประสงค์ข้อนี้ ดังจะยกตัวอย่างงานที่ตามปกติทำได้ยากและสมบูรณ์ได้ยาก แต่กลายเป็นของง่ายและสมบูรณ์ได้ง่าย เมื่อทำด้วยพระไตรปิฎกฉบับคอมพิวเตอร์ เช่น

• ทำดัชนีทุกประเภท ทั้งดัชนีเฉพาะแต่ละเล่ม และดัชนีรวมชุด ๔๕ เล่ม ได้ครบถ้วนบริบูรณ์ ไม่ตกหล่นเลย และทุกคำตรงตามลำดับอย่างแม่นยำ
• นำเอา คำศัพท์ ข้อความ และเรื่องราวคล้ายกันซึ่งปรากฏในที่หลายแห่ง มาให้พิจารณาเทียบเคียงได้ทันทีทันใด และอย่างครบถ้วนทุกแห่ง ช่วยให้การวินิจฉัยเป็นไปอย่างรอบคอบ
• เมื่อตกลงแก้ไขเปลี่ยนแปลงคำหรือความใด เป็นการแน่นอนแล้ว แก้เพียงคำเดียวที่เดียว แล้วสั่งให้เครื่องตามไปแก้เองในทุกแห่ง เท่าที่มีคำหรือความนั้นในพระไตรปิฎก ก็จะแก้ให้ลงเป็นอย่างเดียวกันทั่วทั้งหมด โดยไม่มีการตกหล่นเลยอย่างแน่นอนเด็ดขาด และภายในเวลานับเป็นวินาที ซึ่งถ้าทำด้วยตาและมือ แม้จะใช้เวลานานมากก็แทบเป็นการเหลือวิสัยที่จะเป็นไปได้
• การแก้ไข เปลี่ยนแปลง แทรกเพิ่ม ตัดทอน จัดวรรคตอน ขึ้นหัวข้อ ย่อหน้า เป็นต้น ทำได้ง่ายสะดวกดาย ไม่มีปัญหาที่เนื่องจากความตายตัวของหน้ากระดาษที่ใช้เขียน

ฯลฯ

โดยสรุป งานตรวจชำระพระไตรปิฎก จะประหยัดทั้งเวลา ทั้งทุน และทั้งแรงงาน ให้สิ้นเปลืองน้อยลงกว่าการทำด้วยตาและมืออย่างประมาณมิได้