หน้าสำหรับพิมพ์

ภาคผนวก

โพธิรักษ์ กับ การตีความพระธรรมวินัย

ความสับสนเกี่ยวกับปัญหาท่านโพธิรักษ์ ยังคงมีอยู่มาก มีเสียงพูดประปรายว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นเป็นเพียงเรื่องของการตีความพระธรรมวินัย ไม่น่าจะเกิดเป็นเรื่องราวขึ้น พระโพธิรักษ์ก็น่าจะมีสิทธิตีความพระธรรมวินัย เช่นเดียวกับคนอื่นๆ บางท่านถึงกับเล่าความเป็นมาในประวัติศาสตร์ของศาสนาบางศาสนาที่มีการตีความคำสอนกันต่างๆ และแสดงเหตุผลที่ควรให้มีการตีความกันโดยอิสระ เรื่องที่ท่านเล่าและเหตุผลที่ท่านแสดงมีข้อควรพิจารณาในทางวิชาการ แต่น่าเสียดายที่ทั้งหมดนั้น ไม่เข้ากับกรณีปัญหาท่านโพธิรักษ์ที่กำลังพูดถึง

ความจริง ปัญหาท่านโพธิรักษ์นั้นมีหลายด้าน นอกจากการละเมิดกฎหมายบ้านเมือง และการละเมิดพุทธบัญญัติ ทำผิดพระวินัย ที่เป็นการกระทำอย่างโจ่งแจ้งชัดเจนแล้ว ก็มีเรื่องการสอนพระธรรมวินัยผิดเพี้ยน เป็นปัญหาอย่างหนึ่งด้วย แต่การสอนพระธรรมวินัยให้ผิดเพี้ยน ในกรณีของท่านโพธิรักษ์์นี้ ไม่ใช่เป็นปัญหาในขั้นการตีความ พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่ให้โอกาสในการตีความ ด้วยความคิดอิสระอย่างกว้างขวางที่สุด ดังนั้น ถ้าท่านโพธิรักษ์เพียงแต่ตีความแปลกไปบ้าง ก็คงไม่น่าเป็นห่วงอะไรกันนัก แต่ปัญหาของท่านโพธิรักษ์์ในเรื่องนี้ เป็นปัญหาเบื้องต้นกว่านั้น คือเป็นการทำลายหลักฐานที่จะนำไปใช้ในการตีความ หรือเป็นการทำลายสิ่งที่จะถูกนำไปตีความ แม้ว่าการทำความเข้าใจในเรื่องนี้จะยากสักหน่อย เพราะเกี่ยวกับคำศัพท์ธรรมที่มาจากภาษาบาลี แต่ก็จะพยายามยกตัวอย่างที่ไม่ยากนักมาอธิบาย พอให้เห็นว่าปัญหาอยู่ที่ไหน ในที่นี้ ขอยกมาเพียง ๒-๓ ตัวอย่าง