พระพุทธศาสนา กับการพัฒนาการศึกษา

หน้าสำหรับพิมพ์

พระพุทธศาสนา
กับการพัฒนาการศึกษา

เจริญพร ท่านอาจารย์และนิสิตทั้งหลาย

อาตมภาพรู้สึกเป็นสิริมงคลที่ได้มีโอกาสมาพูดในสถานศึกษาขั้นอุดมศึกษา คือมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ในครั้งนี้ และได้มาพูดในเรื่องที่แสดงถึงความสัมพันธ์กัน ระหว่างพระพุทธศาสนา ซึ่งถือว่าพระสงฆ์นี่เป็นตัวแทน กับเรื่องการศึกษาซึ่งสถาบันแห่งนี้เป็นแหล่งอำนวยให้ เป็นเรื่องที่เกี่ยวกันระหว่างทั้งสองฝ่าย

หัวข้อที่กำหนดให้พูด “พระพุทธศาสนากับการพัฒนาการศึกษา” บอกถึงการที่เราจะนำเอาพระพุทธศาสนามาช่วยในการพัฒนาการศึกษา ว่าจะเป็นไปได้อย่างไร การที่ใช้คำว่าการพัฒนาการศึกษา ทำให้รู้สึกคล้ายกับว่า การศึกษาที่เป็นอยู่นี้ยังไม่พัฒนาหรืออย่างไร เราจึงต้องมาพัฒนาการศึกษาขึ้นไป นี้เป็นเรื่องที่น่าพิจารณาและสมัยนี้ก็มีความรู้สึกกันอย่างนั้นเสียด้วยว่า การศึกษาสมัยนี้ยังไม่ได้ผลเท่าที่ควร บางท่านถึงกับกล่าวว่าการศึกษาในประเทศเราเท่าที่ทำมาไม่ได้ผล หรือเกิดความล้มเหลว มีข้อเสียหายผิดพลาดประการต่าง ๆ มากมาย

แต่ทั้งนี้เราจะลงโทษเสียเลยว่า ไม่ได้ผลหรือล้มเหลว ก็เป็นการกล่าวหาที่รุนแรงเกินไป ความจริงนั้น เท่าที่ดำเนินมาก็ต้องได้ผลอยู่เหมือนกัน แต่รู้สึกผิดหวังบ้าง ไม่ได้ผลเท่าที่เราต้องการ หรือเท่าที่ควรจะเป็นไป จากความรู้สึกผิดหวังนั้น จึงทำให้เกิดปฏิกิริยาแสดงออกในการที่กล่าวอย่างรุนแรงว่า เป็นการศึกษาที่ไม่ได้ผล หรือล้มเหลว และความรู้สึกนี้ก็มีกันอยู่มากด้วย