จากจิตวิทยา สู่จิตภาวนา

หน้าสำหรับพิมพ์

…สภาพชีวิตจิตใจของคนในสังคมอเมริกันปัจจุบัน มีสถานภาพที่เป็นปัญหาสำคัญ เนื่องจากบุคคลไม่ได้รับการสนองความต้องการพื้นฐานทั้ง ๓ อย่าง คือ ความต้องการความหมาย (Need for community, structure and meaning) โดยมีอาการแห่งความทุกข์แบบต่างๆ ปรากฎออกมา…

…ประการที่ ๑ คือ มีความรู้สึกว้าเหว่โดดเดี่ยว…
..วิธีแก้ปัญหาสำหรับคนที่อ้างว้างว้าเหว่โดดเดี่ยว ที่ได้พูดออกมาเป็นตัวอย่างนั้น ว่าโดยสรุปแบบง่ายๆ สามารถใช้วิธีปฏิบัติที่แยกเป็น ๓ ขั้นตอน คือ

คนอื่นในสังคมที่เป็นคนเต็มภายในแล้ว มาช่วยเป็นกัลยาณมิตรแก่เขา หรือสังคมเป็นกัลยาณมิตร ในขั้นนี้เขายังมีความพึ่งพาผู้อื่นอยู่มาก

ตัวเขาเองรู้จักเลือกหากัลยาณมิตร คือรู้จักคบคน หรือแหล่งที่เป็นกัลยาณมิตร ในขั้นนี้เขาเริ่มรู้จักพึ่งตนเอง และมีทิศทางที่แน่นอน

บุคคลนั้นรู้จักคิดรู้จักพิจารณาด้วยตนเอง เป็นอยู่อย่างรู้เข้าใจเท่าทันโลกและชีวิต ในขั้นนี้เขาเป็นอิสระพึ่งตนเองได้แล้ว

สารบัญ – จากจิตวิทยา สู่จิตภาวนา

จากจิตวิทยาสู่จิตภาวนา

– ๑ – จุดบรรจบที่แฝงความแตกต่าง

• ความสนใจพระพุทธศาสนาในประเทศตะวันตก
• แนวโน้มใหม่ของความสนใจพระพุทธศาสนาในตะวันตก
• ความแตกต่างระหว่างจิตวิทยาตะวันตก กับพระพุทธศาสนา
• จุดต่างที่สำคัญระหว่างจิตวิทยากับพระพุทธศาสนา
• วิธีการที่ต่างกันเกิดจากการมองที่ต่างกัน
• ความสัมพันธ์เชิงระบบภายในองค์รวม โยงจิตกับปัญญา ตลอดลงมาถึงพฤติกรรม

– ๒ – ความแตกต่างที่ต้องนำมาบรรจบ

• สังคมยิ่งพัฒนา แต่จิตใจมนุษย์ยิ่งมีปัญหา
• จุดที่จิตวิทยาสนใจและขยายความหมาย มาบรรจบกับพระพุทธศาสนา
• โทษอาจเกิดขึ้น และแก้ปัญหาไม่ได้ ถ้าเอาพระพุทธศาสนาไปใช้แบบครึ่งๆ กลางๆ
• วิธีการต้องตั้งอยู่บนฐานของทฤษฎี

– ๓ – จากจิตวิทยา จบที่ปัญญาภาวนา

• ที่มาและลักษณะปัญหาจิตใจของคนในยุคปัจจุบัน
• สังคมวางแนวความคิดไว้เอียงสุด จิตมนุษย์ก็เกิดความขัดแย้ง เพราะมีความต้องการที่ไม่อาจสนอง
• ตะวันตกเปลี่ยนจากเหงาเมื่ออยู่เดียว ไปเป็นเหงากลางหมู่
• พุทธเปลี่ยนจากอยู่เดียวเปลี่ยวใจ ไปเป็นอยู่เดียวแสนสุข
• แก้ปัญหาจากสังคม หรือแก้ที่ตัวบุคคล
• การแก้ปัญหาอย่างมีกระบวนวิธีและเป็นระบบ
• เพราะว่างจึงเต็ม เพราะไม่ว่างจึงกลวง
• เมื่อเต็มแล้ว จะอยู่เดียวก็เป็นสุข จะอยู่ในสังคมก็เป็นสุข และทำสังคมให้เป็นสุขด้วย

เชิงอรรถ
บันทึกนำ