๑. สภาพปัจจุบัน ปัญหาการศึกษาของคณะสงฆ์ ว่าถึงทิศทางการศึกษาของคณะสงฆ์ทั้งหมดนั้น ผมได้เห็นสภาพดินฟ้าอากาศวันนี้ ตอนเช้าเมฆครึ้มมัวมาก มีเค้าฝน ก็เลยนึกถึงสภาพการศึกษาของคณะสงฆ์ของเราว่า คล้ายๆ…
สร้างความเป็นเลิศทางวิชาการ ประการต่อไป สิ่งที่จะต้องทำให้ได้ในระดับสอง เพื่อก้าวสู่ความเป็นผู้นำในการศึกษาทางพระศาสนา หรือบาลีและธรรมวินัย ก็คือสิ่งที่เรียกว่าความเป็นเลิศทางวิชาการ ในวงการศึกษา โดยเ…
เป็นผู้นำ หรือเพียงตามเขาทัน เพื่อติดตันอย่างเขา จุดเน้นที่พูดมาเมื่อกี้ ได้บอกถึงเป้าหมายว่า เราจะแก้ไขให้พ้นจากความด้อยขึ้นมาเป็นผู้นำในการศึกษา โดยเฉพาะบาลีและพระพุทธศาสนา อันนี้เป็นเรื่องสำคัญในทา…
การเดินทางยาวนานซึ่งยังไม่ถึงที่หมาย ว่าถึงการดำเนินการศึกษาของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ที่มาเปิดเป็นระดับปริญญาโทครั้งนี้ขึ้น โดยมีบัณฑิตวิทยาลัยนี้ คิดว่ามีความสัมพันธ์อยู่ไม่น้อย กับการเกิดขึ้นของกฎ…
บทบาทซ้อนอันแสนหนัก ที่สังคมไทยยัดเยียดให้ ก่อนอื่น การศึกษาของคณะสงฆ์ในปัจจุบันนี้ เราจะต้องทำความเข้าใจว่า ทำหน้าที่หรือมีฐานะอยู่ ๒ ประการ คือ ประการที่ ๑ การศึกษาของคณะสงฆ์ ทำหน้าที่เป็นสถาบันฝึกอ…
การศึกษาเป็นศาสนกิจหลัก: ฐานะที่สูญเสียไป ประการต่อไป ก็คือ ฐานะของการศึกษาเอง ในพระพุทธศาสนาทั้งหมด บรรดากิจกรรมในพระพุทธศาสนานั้น อะไรสำคัญที่สุด ขอตั้งเป็นคำถามขึ้นมา ถ้าผู้บริหารการพระศาสนาถืออะไร…
ความเป็นผู้นำที่แท้จริง: ทิศทางที่ควรจะเป็น ข้อสุดท้าย เรื่องสำคัญที่สุด ซึ่งเป็นตัววัตถุประสงค์ของการศึกษาแท้ๆ และเป็นตัวความมุ่งหมายของพระพุทธศาสนาด้วย ก็คือว่า เราจะนำเอาพระพุทธศาสนา นำเอาพุทธธรรม …
ความอ่อนแอของศาสนศึกษาในชนบท: ผลกระทบทั้งต่อพระศาสนาและการพัฒนาประเทศ สภาพต่อไปก็คือ ประเทศไทยส่วนใหญ่นี้ เป็นชนบท คนไทยเรานี้ เป็นชาวชนบทประมาณ ๘๐% หรือ ๗๕% เพราะฉะนั้น ในการพิจารณาเกี่ยวกับเรื่องควา…
ความสามารถที่จะดำรงรักษาพระศาสนา: คุณภาพที่ยังไม่เพียงพอ ต่อไปประการที่ ๓ การศึกษาของคณะสงฆ์เท่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบันมีคุณภาพเป็นอย่างไร เรื่องนี้ก็เป็นข้อพิจารณาที่สำคัญอย่างหนึ่ง ได้พูดสรุปไว้ว่า กา…
ความเป็นหลักและเป็นผู้นำในด้านศาสนศึกษา: ฐานะที่ยังเข้าไม่ถึง ต่อไปประการที่ ๒ ความเข้าใจสำคัญอันหนึ่งที่เรามีอยู่ในใจ ในเวลาดำเนินการเกี่ยวกับการศึกษาของคณะสงฆ์ ก็คือ เราถือว่า คณะสงฆ์นั้นเป็นสถาบันห…