การศึกษาที่ถูกต้อง มองให้ตลอดสาย พัฒนาไปให้จบกระบวน ต่อไปก็องค์ประกอบด้านที่สอง คือ องค์ประกอบภายใน หรือ ปัจจัยภายในของตัวบุคคล องค์ประกอบภายในตัวบุคคล หรือ ปัจจัยภายใน ซึ่งเป็นพื้นฐานของการศึกษาและเป…
สภาพที่ชี้บ่งถึงความต้องการของสังคมไทย สภาพสังคม และลักษณะสังคมไทยของเรานี่เป็นอย่างไร อย่างที่ได้บอกเมื่อกี้นี้ว่า การเข้าใจลักษณะสังคมของเราหรือสภาพสังคมของเรา ก็รวมไปถึงเข้าใจความต้องการของสังคมด้ว…
แก้ไของค์ประกอบทุกด้านให้ครบ ทีนี้ อีกหัวข้อหนึ่งที่ยังคงค้างอยู่ก็คือ การฝึกฝนในทางจริยธรรมนี้ ต้องทำที่องค์ประกอบต่างๆ ให้ครบถ้วนด้วย คราวนี้ เราจึงต้องมาพูดถึงเรื่ององค์ประกอบต่างๆ ในการฝึกฝนหรือปฏ…
ปัญหาจริยธรรมในสังคมไทย ทีนี้ รายละเอียดของปัญหาในทางจริยธรรมนั้น เราสามารถพูดกันได้มากมาย อย่างที่ได้บอกเมื่อกี้นี้แล้วว่า เบื้องต้นนี้เราจะต้องเข้าใจสภาพของสังคมของเรา ต้องรู้ปัญหาที่เราประสบหรือพบก…
ตัวอย่างที่ ๓: ปลงอนิจจังได้ สบายใจ ทีนี้ อีกตัวอย่างหนึ่ง ของจริยธรรมที่ครบวงจร คือ คนไทยนี้มีลักษณะจิตใจอย่างหนึ่งที่ดี ซึ่งชาวต่างประเทศมาแล้วจะสังเกตเห็นได้ง่าย คือ เป็นคนยิ้มแย้มแจ่มใส วางใจปลงใจ…
ตัวอย่างที่ ๒: สันโดษ เมื่อใช้พลาด สันโดษเพื่อขยัน กลายเป็นหนุนความเกียจคร้าน ต่อไปอีกตัวอย่างหนึ่ง คือ สันโดษ สันโดษนี่มันขาดวงจรไปเสียนานแล้ว สันโดษเราแปลกันว่า ความพอใจตามมีตามได้ พอใจในสิ่งที่ตัวม…
สัมโมทนียกถา ของ พระราชวรมุนี (ประยุทธ์ ปยุตฺโต) ในโอกาสที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (ศึกษาศาสตร์-การสอน) ณ อุโบสถวัดพระพิเรนทร์ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหา…
ความคลั่งไคล้คนอื่น: ความเห่อวัฒนธรรมภายนอก ทีนี้ ด้านที่ ๒ เป็นด้านตรงข้าม ก็คือ พวกที่คลั่งไคล้ของคนอื่น ชื่นชมแต่ของภายนอก ชอบรับของเขา การที่เราชอบรับของเขานี้ สังเกตดูว่า มักจะมีลักษณะของการรับที…
ความหลงตัวเอง: ความยึดติตในวัฒนธรรมของตน พวกที่หนึ่ง คือพวกที่หลงยึดติดในตัวเอง หลงตัวเองนั้น ก็ไม่รู้ความเป็นจริงว่า วัฒนธรรมเป็นกระแสรวมของสิ่งที่สะสมถ่ายทอดต่อๆ กันมา วัฒนธรรมของเรานั้นไม่ใช่เป็นสิ…
แนวคิดเบื้องต้นของการศึกษาแนวพุทธ ต่อจากนี้ ที่คิดไว้ว่าจะวิเคราะห์เรื่องต่างประเทศ แต่ไม่มีเวลา เพราะฉะนั้นจึงขอข้ามไป พูดถึงธรรมในวงกว้างขึ้นอีกนิดหน่อยเพื่อเป็นการสรุป พอดีวันนี้เป็นวันอาสาฬหบูชา ว…
