ภาพที่พระพุทธศาสนามองตนเอง ทีนี้ในแง่ที่ ๒ ก็คือภาพที่พระพุทธศาสนามองตัวเอง โดยเฉพาะก็คือ สถาบันหรือพระสงฆ์นั่นเอง พระสงฆ์มองตัวเองอย่างไร มองโดยสอดคล้องกับความเป็นจริงหรือไม่ และมองเห็นตัวเองว่าเป็นส…
จุดยืนของพระสงฆ์และพระพุทธศาสนา นี้คือเรื่องราวต่างๆ เกี่ยวกับการที่พระพุทธศาสนาเข้ามาสัมพันธ์กับสถานการณ์ปัจจุบัน ซึ่งกระผมได้พูดปะปนกันไป ทั้งในแง่ศาสนธรรม และสถาบัน ทั้งสองสิ่งนี้มีความสำคัญมาก ไม่…
ความรู้เรื่องวัด วัดคืออะไร? วัดคืออะไร ถ้าตอบให้ง่ายที่สุด ก็ต้องว่า วัดคือที่อยู่ของพระสงฆ์ แต่คำตอบอย่างนี้ จะทำให้ผู้ฟังเข้าใจความหมายตื้นและแคบเกินไป “วัด” มีคำเรียกหลายอย่าง นอกจากคำว่าวัดเองแล้…
วัดเป็นสมบัติของใคร? มีเรื่องราวเป็นมาว่า ในระยะแรกๆ มีคณะสงฆ์ใหม่ๆ พระภิกษุทั้งหลายเข้าไปอาศัยอยู่ในป่าดงบ้าง ตามโคนไม้บ้าง บนภูเขาบ้าง ซอกเขาบ้าง ถ้ำบ้าง ป่าช้าบ้าง กลางแจ้งบ้าง ตลอดกระทั่งลอมฟางก็ม…
วัดมีฐานะและภาวะแตกต่างกันอย่างไร? ตามกฎหมายคณะสงฆ์ในประเทศไทย (ปัจจุบัน คือ พ.ร.บ. คณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๓๑) แบ่งวัดเป็น ๒ ประเภท คือ วัดที่ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา สำนักสงฆ์ วิสุงคาม คือ ที่ซึ่…
วัดที่มีลักษณะเหมาะสมเป็นอย่างไร? พระราชดำริของพระเจ้าพิมพิสาร ซึ่งทรงหาสถานที่เหมาะสมให้เป็นที่ประทับของพระพุทธเจ้านั้น แสดงลักษณะของวัดที่ดี ดังนี้ “พระผู้มีพระภาค จะพึงประทับอยู่ ณ ที่ไหนดีหนอ ซึ่ง…
วัดมีบทบาทในสังคมไทยอย่างไร? ย้อนกลับไปพูดถึงหน้าที่ของวัด ได้กล่าวแล้วข้างต้นว่า วัดเป็นทั้งสถานที่ดำเนินกิจการในหมู่ของพระสงฆ์เอง และเป็นที่ประกอบกิจกรรม ซึ่งเกี่ยวข้องกับประชาชน กิจการและกิจกรรมเหล…
วัดมีหน้าที่อย่างไร? หน้าที่ของพระที่เรียกว่า “ศาสนกิจ” นั้น โดยย่อมี ๓ อย่าง คือ การศึกษาเล่าเรียนธรรมวินัย การปฏิบัติธรรมวินัย และการเผยแผ่ธรรมวินัย การเผยแผ่ธรรมวินัย ก็คือ การสอนผู้อื่นให้เล่าเรีย…
วัดเกิดขึ้นเมื่อไร? หลังจากพระพุทธเจ้าตรัสรู้และเริ่มบำเพ็ญพุทธกิจแล้ว ย่างเข้าปีที่ ๒ พระองค์ได้เสด็จถึงเมืองราชคฤห์ นครหลวงของแคว้นมคธ ทรงหยุดประทับที่ป่านอกเมือง พระเจ้าพิมพิสาร ราชาแห่งแคว้นมคธทรง…
สถาปนาธรรมศาสตร์ (สถาปนาธรรมให้เกิดมีและยืนยงในสังคม) ขออำนวยพรแด่ท่านอาจารย์นายกสภามหาวิทยาลัย ท่านอาจารย์ และนิสิตนักศึกษาทั้งหลาย อาตมภาพมีความยินดีที่ได้มาร่วมอนุโมทนาและแสดงธรรมกถาในงานวันสถาปนาม…
