ค่านิยมกำหนดสังคม

หน้าสำหรับพิมพ์

ค่านิยมกำหนดสังคม

พระพรหมคุณาภรณ์

เราต้องแข่งขันในการสร้างค่านิยมของสังคม เพราะค่านิยมมีบทบาทสำคัญในการกำหนดสังคม ในการออกแบบชะตากรรมของสังคม และของโลก มันสัมพันธ์กับลำดับขั้นตอนของการพัฒนาของประชาชน ถ้าประชาชนมีพัฒนาการมากขึ้นเท่าใด เขาก็ไม่เป็นทาสของค่านิยมของสังคมมากเท่านั้น คนที่ตกเป็นทาสของค่านิยมของสังคม ไม่สามารถพึ่งตนเองได้ พระพุทธองค์ตรัสว่า วิธีที่จะให้การศึกษาคนหรือฝึกฝนคน ตามหลักการของพระพุทธศาสนา คือ การทำให้เขาสามารถพึ่งตนเองได้ แต่ในสังคมทุกวันนี้ เราจะเห็นได้ว่า คนไม่สามารถพึ่งตนเองได้ แต่มีแนวโน้มที่จะพึ่งสิ่งภายนอก

นายมิวเซนเบิร์ก

กลับไปที่คำถามเรื่องการแข่งขัน ในหนังสือของท่านพูดเรื่องการแข่งขัน และการร่วมมือ ผมเห็นว่าถ้าประชาชนมีอิสรภาพในการเลือกซื้อในสิ่งที่ต้องการ แม้ว่าเขาจะมีความรู้มากขึ้น การแข่งขันเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ในความหมายที่ว่า แม้แต่คนที่มีความรู้ ก็จะซื้อสินค้าจากผู้ผลิตที่เขาชอบมากกว่า ผมจึงไม่เห็นว่า จะมีระบบใดของสังคมที่จะไม่มีเรื่องการแข่งขัน