- นำเรื่อง
- – ๑ – แก้ความสับสน ให้เป็นความประสาน
- น่าแคลงใจ: การศึกษาปัจจุบัน สร้างสรรค์หรือทำลายสันติภาพ
- ปัญญาเดียวกัน แต่ต่างแหล่งเกิด
- ต้องจัดระบบและโครงสร้างให้ดี เพื่อให้ปฏิบัติการสื่อสารได้อย่างมั่นใจ
- ถ้าจะแก้ปัญหาของมนุษย์ให้ได้ ศาสตร์ทั้งหลายต้องข้ามพ้นความคิดแยกส่วน
- ถ้าจะแก้ปัญหาให้โลกมีสันติภาพ ต้องให้โลกที่ไร้พรมแดนประสานกับจิตใจที่ไร้พรมแดน
- ถ้าจะให้จิตใจไร้พรมแดน คนต้องเข้าถึงความเป็นสากลทั้งสามประการ
- ถ้าจะให้มนุษย์เข้าถึงความเป็นสากล คนต้องพัฒนาตนให้พ้นความคับแคบทั้งสามประการ
- บนฐานของภาวะจิตที่จำกัดแบ่งแยก มนุษย์ได้สร้างระบบสังคมที่รองรับความไร้สันติภาพ
- บนฐานของปัญญาที่รู้ความจริง เป็นส่วนๆ ด้านๆ ระบบทางสังคมที่มนุษย์จัดวาง ก็แยกเป็นหลายด้านอย่างไม่ประสาน
- เมื่อแนวคิดเศรษฐกิจที่ผิดแผกมาครอบงำประชาธิปไตย หลักการบางอย่างก็ต้องหล่นหาย หรือถ้าอยู่ได้ความหมายก็ต้องผันแปร
- ถ้าต้องการระบบประชาธิปไตยที่ดี ก็ไม่มีทางเลือกอื่น นอกจากให้คนเป็นธรรมาธิปไตย
- ปัญญาที่จะจัดระบบสังคมของมนุษย์ ต้องอยู่บนฐานของปัญญาที่รู้ระบบสัมพันธ์ของธรรมชาติ
- – ๒ – ประสานนอกกับใน ให้เกิดความสมบูรณ์
- ระหว่างกำลังพัฒนาปัญญา ถ้าปัญญาเทียมเกิดขึ้นมา คนจะปิดกั้นตัวเองไม่ให้เข้าถึงความจริงแท้
- เมื่อไม่พบปัญญาที่แท้ อารยธรรมก็ถูกครอบงำด้วยปัญญาเทียม และการแสวงหาสันติภาพ ก็กลายเป็นการสร้างวิถีแห่งการทำลายสันติภาพ
- มนุษย์จะลุถึงสันติภาพแท้จริงได้ ต้องพัฒนาสันติภายในที่จะมาเป็นปัจจัยหนุนกันกับสันติภาพภายนอก
- การศึกษาช่วยให้พัฒนาสันติภายในขึ้นได้ เพราะทำให้ปัญญาที่เข้าถึงธรรมชาตินำเอาเมตตากรุณามาให้แก่คน
- ความขัดแย้งเริ่มต้นและขยายตัวจากที่ไหน การสร้างสันติภาพก็ตั้งต้นและพัฒนาจากที่นั่น
- จุดแยกเข้าสู่กระบวนการของการศึกษา ก็เป็นจุดแยกเข้าสู่กระบวนการพัฒนาสันติภาพ
- การศึกษาที่พัฒนาคนให้สร้างสันติภาพได้ ก็จะพัฒนาคนให้มีความสุขมากขึ้นด้วย
- สุขที่ก่อปัญหา ไม่อาจพาสันติภาพมาให้
- ถึงเวลาต้องเลือก: การศึกษาเทียมที่สนองกระแสสังคมสู่การทำลายสันติภาพ กับการศึกษาแท้ที่นำคนให้ก้าวออกมาทำการสร้างสรรค์
- ยุคปัจจุบัน ถ้าจะประเมินผลการศึกษา จุดสำคัญหนึ่ง คือดูที่ท่าทีและการปฏิบัติต่อเทคโนโลยี
- ถ้ายังไม่เข้าใจความหมายที่แท้ของชุมชนและสังคม คนก็จะใช้ชุมชนและสังคมนั่นแหละเป็นที่ทำลายสันติภาพ
- ชุมชนเพื่อแบ่งคนให้เป็นกลุ่มที่จะแยกจากกลุ่มอื่น ที่จะมาขัดแย้งแย่งชิงกัน หรือชุมชนเพื่อรวมคนให้เป็นกลุ่มย่อยที่จะเข้ารวมกันเป็นกลุ่มที่ใหญ่ขึ้นๆ ต่อไป
- การศึกษาเพื่อสันติภาพหรือไม่ เริ่มเห็นได้ที่ในครอบครัว
- เมื่อการศึกษาเสียฐาน เทคโนโลยีก็กลายเป็นสื่อนำความก้าวหน้าในวิถีแห่งการทำลายสันติภาพ
- โลกปัจจุบันไม่มีคำตอบให้ แต่คำตอบนั้นหาได้ที่ในบ้าน และในหัวใจของทุกคน
- สรุป
สรุป
เป็นอันว่า เรื่องของปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอกก็อิงอาศัยซึ่งกันและกันอย่างที่ว่ามานี้ เด็กอยู่ในชุมชนเล็กพื้นฐานคือครอบครัว พ่อแม่เป็นผู้เริ่มต้นที่จะช่วยให้ลูกศึกษา ด้วยการเลี้ยงดูเขาให้มีทัศนคติที่ดีงาม ให้เกิดปัญญารู้ความจริง เกิดเมตตา และมีเจตจำนงที่จะมาเป็นส่วนร่วมสร้างสรรค์พัฒนาสังคมต่อไป เมื่อเขาเข้าถึงชีวิตที่ดีงามยิ่งขึ้น โดยมีปัญญารู้ความจริงของสิ่งทั้งหลายที่สัมพันธ์เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันทั่วทั้งหมดไม่มีพรมแดนไม่จำกัดแบ่งแยก อันเป็นความจริงที่สากลแล้ว ก็ทำให้มีจิตใจที่ไร้พรมแดนด้วย ปัญญาและจิตใจที่ไร้พรมแดน อันไม่จำกัดแบ่งแยกนั้น ก็จะทำให้มนุษย์สร้างชุมชนชนิดที่เชื่อมต่อกันเข้ามารวมและร่วมกันได้ สามารถสร้างสรรค์สังคมแห่งโลกที่มีสันติภาพได้อย่างแท้จริง
ที่พูดมานี้เป็นข้อคิดความเห็นซึ่งขอนำเสนอในวันนี้ บางอย่างอาจจะยังคลุมเครืออยู่บ้าง เพราะเป็นเรื่องที่จะต้องพิจารณากันยืดยาว เช่น เรื่องลัทธิบริโภคนิยมของมนุษย์นักเสพเป็นต้น อันเป็นเรื่องใหญ่ที่สังคมของเราจะต้องเอาใจใส่ให้มาก และเป็นเรื่องของการศึกษาโดยตรงที่จะต้องคิดแก้ปัญหาว่าจะทำอย่างไร จะแก้ที่จุดไหน
ข้อที่ควรย้ำไว้ก็คือ การศึกษาที่แท้จริงนั้นเป็นเรื่องของความเป็นไปตามธรรมชาติ และตั้งอยู่บนฐานของความจริงในธรรมชาติ เราจะวางหลักการศึกษาที่แท้ได้จะต้องเข้าถึงความจริงของธรรมชาตินี้ และเมื่อให้การศึกษาถูกต้อง มันก็เป็นกระบวนการที่เป็นไปเองตามเหตุปัจจัย
ต้องขอประทานอภัยที่ประชุมไปด้วย ที่ได้พูดย้อนไปย้อนมา ไม่ค่อยเป็นระบบ ถ้ามีส่วนที่เป็นประโยชน์ก็ขอถือว่าเป็นส่วนร่วมแห่งบุญกุศลในการที่เราได้มาร่วมกันดำเนินกิจกรรมครั้งนี้
บัดนี้เป็นเวลาที่สมควรแล้ว เรามาถึงจุดสุดท้ายของการประชุมสัมมนาครั้งนี้ ขออนุโมทนาท่านผู้จัด ท่านผู้ดำเนินการประชุม พร้อมทั้งท่านผู้ร่วมประชุมทุกท่าน ซึ่งมีกุศลเจตนาที่จะสร้างสรรค์ชีวิตและสังคมให้ดีงามดำเนินไปสู่จุดหมายที่ถูกต้อง คือความมีสันติภาพดังที่กล่าวแล้ว ทั้งสันติภาพภายใน และสันติภาพภายนอก
ขอให้ทุกท่านเจริญด้วยจตุรพิธพรชัย ประสบสันติทั้งภายในตนเอง และร่วมกันสร้างสันติภาพให้เกิดขึ้นในสังคมของมวลมนุษย์ ขอให้ทุกท่านมีกำลังกาย กำลังใจ กำลังปัญญา และกำลังความสามัคคีพรั่งพร้อมที่จะทำการนี้ให้สำเร็จ โดยทั่วกันทุกท่าน
No Comments
Comments are closed.